Morawski Ignacy Feliks h. Dąbrowa (1744–1790), generał-lejtnant wojsk lit., pisarz wojskowy lit. Pochodził z rodziny mazowieckiej osiadłej na Litwie i należącej do radziwiłłowskiej klienteli. Był synem Michała, skarbnika nurskiego, i Katarzyny z Mirowickich, bratem Mikołaja (zob.). Jako kornet huzarów milicji radziwiłłowskiej M. brał udział w działaniach wojennych księcia Karola «Panie Kochanku» w czasie bezkrólewia 1764 r. Miał wówczas romans z towarzyszącą bratu księżniczką Teofilą, która w czasie rejterady po bitwie pod Słonimem oświadczyła, że jest przymuszona opuścić obóz i iść za mąż za M-ego. Radziwiłł ponoć tylko odpowiedział: «niech cię choć licho bierze» (Matuszewicz). M. z Teofilą pospiesznie pojechali do Lwowa, gdzie arcbp. Wacław Sierakowski wobec «odmiennego stanu» księżniczki zgodził się na danie im ślubu. Po klęsce, emigracji i osądzeniu Radziwiłła bp wileński Ignacy Massalski wsparł Teofilę pieniężnie i namawiał ją do wystąpienia przed sądem konfederackim o wydzielenie dóbr posażnych. Radziwiłł pogodził się jednak z mezaliansem siostry i ożenek ten otwarł przed M-m drogi awansu materialnego i politycznego.
M. przystąpił do firmowanej przez szwagra konfederacji radomskiej, podpisując 4 VII 1767 jej akt jako konsyliarz ziemi drohickiej. Był posłem z woj. podlaskiego na sejm 1767/8 r., na którym wspierał Radziwiłła. Zapewne w nagrodę otrzymał rangę generał-majora (był nim już 8 V 1768). Czasy konfederacji barskiej przesiedział na Litwie, śląc z niej nowiny na Słowację do Radziwiłła; być może na krótko doń wyjeżdżał u schyłku 1769 r., na ogół jednak gospodarował na wydzielonych sobie i żonie radziwiłłowskich dzierżawach (m. in. Firlejówka w Złoczowskiem, Zausze w Nowogródzkiem, Bielica w Lidzkiem). W początkach 1773 r. udał się za granicę na spotkanie z Karolem Radziwiłłem, zapewne w celu ustalenia sposobów ratowania radziwiłłowskich dóbr rozdzielonych kordonem zaborów; w końcu kwietnia t. r. był już w Gdańsku, stąd przez Warszawę (gdzie przyjął go poseł austriacki) udał się do Lwowa dla uregulowania spraw radziwiłłowskich i swoich włości w Galicji. Na południu przebywał do lutego n. r. i odtąd często tam z Litwy przyjeżdżał, sprawom majątkowym poświęcając większą część swej życiowej energii. Uważał powrót księcia «Panie Kochanku» za niezbędny dla ratowania majątku, stale też szwagra doń nakłaniał. W lecie 1775 za pośrednictwem bpa Adama Naruszewicza oświadczali Morawscy swą wierność Stanisławowi Augustowi (wobec wysoko postawionych osobistości małżonków reprezentowała częściej Teofila). W jesieni t. r. M. wszedł do czynnej służby w wojsku lit., zakupując pułkownikostwo regimentu pieszego buławy w. lit. Swą niezłą stabilizację w nie uznawanej przez Radziwiłła sytuacji politycznej daremnie przed nim usprawiedliwiał. W początkach 1777 r., dyskontując swe zasługi dla króla (Stanisław August wówczas i później przez Morawskich usiłował wpływać na Karola Radziwiłła) prosił o Order Św. Stanisława; dostał go jednak później (miał go na pewno 8 V 1783). Zagniewanego na siebie Radziwiłła nie miał odwagi powitać po jego powrocie do kraju. Pozbawiony materialnego wsparcia Nieświeża, w początkach 1779 r. kajał się i błagał o pieniądze, naciskany przez wierzycieli. Uzyskawszy przebaczenie Radziwiłła otrzymał jego skuteczne poparcie do poselstwa słonimskiego na sejm 1780 r. We wrześniu 1782 starał się w Departamencie Wojskowym Rady Nieustającej o pozostawienie mu tytularnej szarży generał-majora. W początkach r. n. nabył chorągiew kawalerii narodowej. W tym samym czasie obrany deputatem pińskim, został marszałkiem Trybunału Lit. W r. 1784 otrzymał tradycyjną za ten urząd nagrodę – Order Orła Białego. Być może o ważną prestiżowo funkcję marszałka starał się M. w związku z wieloletnim procesem o dobra ruskie, który właśnie wtedy był na wokandzie Trybunału Lubelskiego. We wrześniu 1783 M. zrezygnował z rotmistrzostwa chorągwi husarskiej na rzecz brata Mikołaja, a w następnym miesiącu mianowany został generał-lejtnantem wojsk lit.; w początkach 1784 r. nabył jeszcze pisarstwo wojskowe lit. T. r. bez powodzenia starał się o poselstwo z Wileńskiego na sejm grodzieński. Na tym sejmie uzyskał, wraz z Józefem Judyckim, zatwierdzenie pensji dla litewskich generał-lejtnantów. Jako komendant II dywizji litewskiej M. spierał się z Judyckim, dążąc do zrównania II dywizji z I dywizją. U schyłku września 1785 M. przyjmował w Zauszu Stanisława Augusta, który składał wizyty panom litewskim. W Zauszu stworzył M. galerię portretów postaci historycznych (część z nich nabyło później Ossolineum). Przed sejmem 1786 nie zasłużył się jednak dworowi, pozwalając na obiór na sejmiku lidzkim nieprzyjaznych królowi posłów (rezydując w Bielicy od dawna wywierał wpływy na sejmiki lidzkie). W r. 1787 M. odkupił radziwiłłowską Łysicę i Iszkołdzię (Nowogródzkie), zamyślał o nabyciu szefostwa regimentu Massalskich; może w związku z tym sprzedał pisarstwo lit. swemu bratu Mikołajowi. W grudniu 1788 zamawiał sobie u szwagra rotmistrzostwo kawalerii narodowej w «legionie», który Radziwiłł zamierzał wystawić. W początkach 1790 r. troszczył się jeszcze, by stanowiska oficerskie w regimencie radziwiłłowskim obsadzone były stronnikami Nieświeża. W lutym t. r. lustrował jakość wyposażenia tego regimentu.
Zmarł M. 7 III 1790 w Nieświeżu. Pogrzeb rozpoczął się tamże 30 V. Z Teofilą Radziwiłłówną miał córki: Duklanę (ur. wiosną 1765), żonę Stanisława Worcella (po rozwodzie z nim Józefa Wyleżyńskiego), i Katarzynę (ur. 6 IX 1766), żonę Michała Łopota (zob.), oraz syna Karola (zob.). Teofila Morawska, która po śmierci męża wyszła za Jana Tadeusza Rozwadowskiego, była w r. 1781 członkinią loży «Doskonała Wierność». Pod tym samym rokiem odnotowana jest jako członkini tejże loży jedna z jej córek (pod nazwiskiem panieńskim), której imię nie jest podane.
Postać M-ego (pod imieniem Mikołaja) występuje w powieści T. Łopalewskiego „Kaduk czyli wielka niemoc” (W. 1962).
Estreicher, XXII 558; PSB, (Judycki Józef); Słown. Geogr., XIV 467–8; Niesiecki, (uzupełnienia I. Krasickiego); Uruski; Łoza, Kawalerowie, s. 83; Małachowski-Łempicki, Wykaz pol. lóż wolnomularskich; – Gębarowicz M., Portret XVI–XVIII wieku we Lwowie, Wr. 1969; Konopczyński W., Polska w dobie wojny siedmioletniej, Kr.–W. 1911 II; Korzon, Wewnętrzne dzieje, V; Kraszewski J. I., Polska w czasie trzech rozbiorów, P. 1874 II 360–1; Kraushar A., Książę Repnin i Polska, W. 1900 I 394; Łoza, Hist. Orderu Orła Białego, s. 45, 92; – Matuszewicz M., Pamiętniki, W. 1874 IV (w indeksie jako Murawski); Naruszewicz A., Korespondencja, Wr. 1969; Niemcewicz J. U., Pamiętniki czasów moich, W. 1957 I–II; [Radziwiłł K. S.], Korespondencja Karola Stanisława Radziwiłła, Wyd. K. Waliszewski, Kr. 1888; tenże, Korespondencja księcia Karola Stanisława Radziwiłła, Wyd. C. Jankowski, Kr. 1898 s. 263, 295; tenże, Listy księcia Karola Stanisława Radziwiłła „Panie Kochanku”, Wyd. E. Łuniński, W. 1906; – AGAD: Arch. Radziwiłłowskie, dz. V nr 9988 (listy M-ego do Radziwiłłów), nr 9995 (2 IV 1772, 10 II 1773, wrzesień-listopad 1783), nr 10006 (listy żony Teofili); B. Czart.: rkp. nr 673 s. 735–771, nr 697 s. 933, nr 723 s. 104, nr 734 s. 629.
Zofia Zielińska